kultura książki

Nagroda Literacka im. L. Staffa 2022. Laudacje

Redakcja

Jakie książki o tematyce włoskiej najbardziej zachwyciły w tym roku kapitułę Nagrody Literackiej im. L. Staffa, przyznanej 22 października? Poznaj bliżej wszystkich nagrodzonych.

Laudacja Joanny Ugniewskiej dla Katarzyny Skórskiej (nagroda za przekład Uliczników P.P. Pasoliniego, Officyna 2021)

Wszystko wskazuje na to, że Katarzyna Skórska wyrosła nam na najznakomitszą w swoim pokoleniu tłumaczkę włoskiej prozy współczesnej. Dowodzą tego m. in. przekłady Starnone, Parrelli, Janeczek, przekłady zaś autorów bardziej wybitnych, takich jak Mari, Malerba, czy właśnie Pasolini, pokazują, jakim świetnym warsztatem i wyczuciem polszczyzny dysponuje tłumaczka.

Przekład Uliczników Pasoliniego był nie lada wyzwaniem, poczynając od tytułu (Ragazzi di vita), a przede wszystkim od kwestii języka: mieszanki języka literackiego i rzymskiego dialektu. Z odwiecznym problemem: jak oddać po polsku dialekt, Katarzyna Skórska poradziła sobie znakomicie, stosując język potoczny, celowo niedbały z elementami żargonu. Mimo dystansu czasowego (lata pięćdziesiąte), wszystko w tej powieści żyje dzięki talentom tłumaczki: rzymskie peryferie, postaci, dialogi.

 

Laudacja Julii Wollner dla Piotra Kępińskiego (nagroda za książkę Szczury z via Veneto, Czarne 2021)

Reportaż, który pragniemy dzisiaj nagrodzić, to rzetelna i szczera opowieść o stolicy Włoch, jakże inna od dominującej narracji przedstawiającej Italię jako nową Arkadię, ziemski raj. Ukazuje ona codzienność miasta, która toczy się wśród politycznych zawirowań, ekonomicznego kryzysu, pandemii, uprzedzeń i braku pomysłu na jutro. Miasta, które, wydawałoby się, winno rozliczyć się ze swoją własną mitologią; jest jednak zbyt zajęte walką z brudem, mafią, szczurami i dziurami w chodnikach. Przez to jednak – wcale nie mniej warte opisania.

Piotr Kępiński, tegoroczny Laureat Nagrody im. L. Staffa w kategorii  “Esej”, podjął wyzwanie, przedstawiając Rzym w sposób nieszablonowy, krytyczny, co nie znaczy: pozbawiony sympatii. Tę ostatnią Autor wyraża nie przez okrzyki zachwytu, ale poprzez głód rozmowy z miejscowymi; nie przez pretensjonalne popisy rzekomej erudycji, ale przez sumienną kwerendę i solidne przygotowanie materiału.

Jan Parandowski mawiał, że każdy ma taki Rzym, na jaki zasługuje. Uznawszy, że współczesny polski czytelnik zasługuje na Rzym dzisiejszy, niepudrowany i prawdziwy, z radością nagradzamy Szczury z via Veneto.

 

Laudacja Jarosława Mikołajewskiego dla Krzysztofa Żaboklickiego (nagroda za przekład Dantego Alessandra Barbero, Marginesy 2022)

Za refleks, z jakim na 700. rocznicę śmierci Dantego Alighieri przetłumaczył jego nową monografię, łączącą przystępność niełatwej opowieści…

Za styl i poetykę przekładu, w którym ludziom oczytanym w jego własnym pisarstwie, choćby w książkach o Giovannim Boccacciu czy Carlo Goldonim, łatwo dostrzec autorską zasługę i udział w atrakcyjności dzieła…

Za lekcję naukowego rygoru, której udzielił adaptując nie tylko główną narrację, lecz także przypisy, uwalniając je od gatunkowego „przynudziarstwa”…

Za jednoczesną rozpoznawalność języka autora, lecz również własnego pisarstwa naukowo-popularyzatorskego…

Za to i za różnorodną wielość innego, Kapituła Nagrody Literackiej im. Leopolda Staffa honoruje profesora Krzysztofa Żaboklickiego za przekład książki Alessandra Barbero, uznając tę Nagrodę za zaszczyt przede wszystkim dla siebie.

 

 

Czytaj więcej:

 

Laudacja Piotra Salwy dla Jana Slaskiego – nagroda w kategorii „In memoriam”

Laudacja Jolanty Dygul dla Justyny Łukaszewicz – nagroda w kategorii “Książka naukowa”

Laudacja Ewy Nicewicz dla Wydawnictwa Tatarak – za serię książek dla dzieci Ja, Europejczyk

Laudacja Tessy Capponi-Borawskiej dla Artura Badacha i Mikołaja Baliszewskiego – nagroda specjalna “Pomost” w uznaniu pracy na rzecz relacji polsko-włoskich oraz Premio del Centro Studi Famiglia Capponi