Elif Shafak, Czarne mleko
Renia RespondekCzy każda kobieta stworzona jest do tego, by zostać matką? Jak pogodzić wychowanie dzieci z karierą zawodową i czy to w ogóle możliwe? Jak różni się sytuacja kobiet w zależności od grupy społecznej i kraju, w którym przyszło im żyć? Oto zagadnienia, z którymi Elif Shafak zmierzyła się w swojej najbardziej autobiograficznej powieści Czarne mleko.
Z wykształcenia mediteranistka, z zawodu – ninja mediów społecznościowych. Do niedawna dziennikarka sportowa, dziś – kibic i zapalona rolkarka. Uzależniona od dobrej kuchni i czarnej kawy.
„Czarne mleko to powieść Elif Shafak, w której autorka opowiada o trudach związanych z macierzyństwem”. Tak głosi wiele opisów książki w Internecie, tak też rozpoczyna się niejedna jej recenzja. Zaskoczeni poczują się jednak ci, którzy, sięgając po tę lekturę, spodziewają się przeczytać gorzkie żale na temat tego, jak trudno jest godzić pracę z wychowaniem dzieci, jak ich posiadanie bywa idealizowane, jak rzadko pokazywane są ciemne strony macierzyństwa i jak mało wspiera się młode mamy. Zamiast tego autorka rozprawia się przede wszystkim z tematem ról społecznych. Z kwestią wymagań, które przed kobietami stawia współczesny świat, i z tym, jak bywają one sprzeczne między sobą. Proponuje nam książkę o trudnych wyborach i o konsekwencjach podejmowania niekonwencjonalnych decyzji. A także, choć nie jest to najważniejszy poruszony tu temat, o depresji poporodowej, której sama doświadczyła.
Tym, co w tekście poruszyło mnie najbardziej, okazał się sposób, w jaki turecka pisarka podchodzi do wieloaspektowości ludzkiej osobowości, pokazując, że żaden człowiek nie jest jednorodnym i jednomyślnym bytem. W mistrzowski sposób przedstawiła wielorakość myśli i emocji, które w sobie tłamsimy, by dopasować się do obrazu stworzonego przez nas same o nas samych. Zamiast tłumić je w sobie, warto byłoby pamiętać, że każda z nas ma wiele twarzy, a naszą osobowość tworzą liczne składowe – żadna z nich nie jest ani lepsza, ani bardziej prawdziwa. Wszystkie istnieją w nas, choć nie wszystkie dopuszczamy do głosu. Najczęściej rodzi to frustracje i komplikuje życie. Dopiero poznanie całej palety elementów składających się na swoje „ja”, zaakceptowanie ich i wprowadzenie do wewnętrznego świata równowagi, może dać nam spokój i szczęście.
Czarne mleko pokazuje nam drogę do poznania siebie, jaką przebyła Shafak. Z dużym dystansem przeprowadza nas ona przez trudne tematy zmagań z własną psychiką i tożsamością. Nie daje jednoznacznych odpowiedzi; nie sugeruje, że jej ścieżka jest jedyną słuszną. Zamiast tego zmusza do refleksji nad tym, czy tak naprawdę już wszystko o sobie wiemy, czy też, być może, wciąż jeszcze mamy sporo do odkrycia.
