aktualności
cyklicznie
kultura
Lente-Inspiracje
ludzie
obrazowo
podróże
styl życia

Magazyn śródziemnomorski Julii Wollner

O nas
Sklep
Współpraca
FAQ

aktualności
cyklicznie
kultura
Lente-Inspiracje
ludzie
obrazowo
podróże
styl życia

historia

styl życia

O śródziemnomorskich koszach

Julia Wollner

kultura

Z południa na północ. O tych, co przybyli na polską ziemię

Agnieszka Jasińska

aktualności

Willa z Misteriami w Pompejach. Nieznana zmysłowość antycznych Rzymian

Karolina Janowska

aktualności

Lemuria albo Lemuralia

Redakcja

styl życia

O szparagach

Redakcja

kultura

Wenecja. 15 ciekawostek dla miłośników Najjaśniejszej

Karolina Janowska

kultura

Al-Andalus. Kilka słów o historii

Karolina Janowska

kultura

Śródziemnomorskie kalendarze

Karolina Janowska

kultura

Pompeje. Zatrzymane w czasie

Małgorzata Członkowska-Naumiuk

kultura

Śródziemnomorskie mydła

Olga Bialer-Young

kultura

Finis coronat opus. Kilka słów o manieryzmie

Julia Trzcińska-Biskupska

kultura

Aleksander

Karolina Janowska

kultura

Dwie Teodory

Agnieszka Jasińska

kultura

Łagodność greckich świątyń

Karolina Janowska

Chcesz porozmawiać?

Napisz do nas! Nasz adres to
info@lente-magazyn.com

Archiwum
Sklep
O nas
Płatności i dostawa
Regulamin
Polityka prywatności

ⓒ LENTE 2016 – 2020
| Design & development: tausendsassa
ⓒ LENTEUP 2020 –
| Development: ekaram

lente_by_julia_wollner

Drodzy, mam silną potrzebę napisania tych kilk

Drodzy,
mam silną potrzebę napisania tych kilku słów. Szkicuję je już któryś dzień, a potem kasuję... To bardzo trudne. Proszę, abyście byli ze mną w tym trudzie, i uprzedzam, że będzie to zapewne wywód bez konkluzji.

O ile zupełnie nie uważam, aby moje osobiste poglądy miały być dla kogoś interesujące, o tyle wyobrażam sobie – a może naiwnie chcę w to wierzyć – że Lente stanowiło dla nas, autorów, i dla Was, Czytelników, przestrzeń realizacji pewnych wartości. Niestety jestem tylko Julią Wollner, nie zaś wybitnym pisarzem ani myślicielem, który znajdzie słowa na określenie wszystkiego. Zresztą – czy oni by znaleźli? U ojca Grzegorza Kramera zauważyłam kilka dni temu zdanie, że w Internecie nie da się stworzyć postu, którego ktoś nie będzie chciał uzupełnić. Podzielam ten pogląd, wzmacniany, paradoksalnie, przez ogromną słabość, którą odczuwam. Nie potrafię wydać oświadczenia, rzucić kamieniem. Tak, przyznaję zupełnie otwarcie, jest też we mnie lęk przed Waszą oceną! Dlaczego? Bo mi na Was zależy.

To, co potrafię powiedzieć, i musi to wystarczyć, to że nie ma we mnie zgody na działania obecnej władzy. Nie ma we mnie zgody na dzielenie społeczeństwa, na to, co działo się w temacie LGBT i wielu innych tematach. Te marsze są też o to, nie tylko o usuwanie ciąży. I o ile wydaje mi się, że sama nigdy nie dokonałabym aborcji (choć wiemy o sobie tylko tyle, na ile nas sprawdzono!), to rozumiem ból i krzyk wielu kobiet, które manifestują na ulicach. Jak powiedziała siostra Chmielewska, "do heroizmu nie można zmuszać. Walkę o życie trzeba zacząć od wsparcia tych, którzy ciężar takiego trudnego życia mają nieść".

W tym roku, w grudniu, kończę 40 lat. Wiem, że wiem coraz mniej; czuję, że czuję coraz więcej. Zazdroszczę tym, którzy mają inaczej. I przepraszam Was, że nie napisałam chyba nic mądrego. Może nadszedł dla mnie moment na to, by się na chwilę wycofać. Może przyjdą lepsze czasy. A może jutro poczuję inaczej. Na razie ściskam Was serdecznie i idę schronić się wśród tych, których kocham najbardziej.

Julia Wollner

Mała muszelka ukryta w dużej. Utulona, zaopiekow

Mała muszelka ukryta w dużej. Utulona, zaopiekowana.
Wiem, że w tych dniach wielu z nas o takim zaopiekowaniu marzy. O tym, żeby ukryć się gdzieś w bezpiecznym, cichym miejscu. By ktoś ukołysał i ukoił.

Dla mnie, której zdarza się komentować rzeczywistość, to czas trudny także dlatego, że mądrych słów nie starcza, a pisanie o śródziemnomorskich pejzażach nagle wydaje się zupełnie bezcelowe.

Zostawiam więc dzisiaj tylko to zdjęcie i przytulam, jeśli tego chcesz i potrzebujesz. Ja potrzebowałam to powiedzieć i otworzyć ramiona.

Zdjęcie z plaży w Cezarei Nadmorskiej (Izrael).

Jareniek, jak na niego mówię... Chybam w niego

Jareniek, jak na niego mówię... Chybam w niego trochę wpatrzona! 😃
⚓️
Był moim nauczycielem w liceum. Do dziś mam w domu “Rzymiankę” Moravii, którą kazał mi czytać w II klasie. Nie oddałam jej nigdy do biblioteki, o czym przypomina mi foliowa okładka. Przyznam, że nie żałuję. 😉 Stoi na jednej półce z ukochanym „Terremoto”, „Wielkim przypływem” i „Rzymską komedią” . Przywołuje początki - mojej fascynacji Śródziemnomorzem, literaturą i Mistrzem, z którym straciłam po szkole kontakt na długie lata, z drobnym epizodem spotkania w Rzymie. Połączyła nas na nowo Anna Osmólska-Mętrak, moja cudowna profesor, której zawdzięczam bardzo, bardzo wiele. Jarka poniekąd też.
⚓️
Jarosław Mikołajewski pisze jak nikt inny, najpiękniej. Dlaczego? Powiedziałam kiedyś, że wśród apokalipsy - a ostatnio zdarza nam się jedna za drugą - dostrzega, pieści i celebruje człowieczeństwo. Przed chwilą na swoim fanpage’u przypomniał „La domenica delle salme” Fabrizia de André. Jutro jest jedna z takich niedziel...
⚓️
Opowiadam Wam to wszystko po to, by poinformować, że na stronie Lente znajdziecie teraz zapis wywiadu, który z Jarkiem przeprowadziła Ewa Nicewicz. Rozmawiają o Giannim Rodarim. Zajrzyjcie. W środę zaś czekajcie na ogłoszenie laureatów Nagrody Literackiej im. L. Staffa. W zeszłym roku zrobiliśmy to tak, jak pokazuje zdjęcie - w wielkim, radosnym gronie, uroczyście, w Muzeum Litetury. W tym - tylko w internecie. Pocieszam się, że za rok będzie już inaczej. Apokalipsy mają na szczęście jeden plus - i one, kiedyś, niechybnie się kończą.
⚓️
A teraz: kto jeszcze wpatrzony jest w Jarosława (Mikołajewskiego, ma się rozumieć! 😜), ręka w górę! 😊

Fot. Marcin Koźliński

Na stronie Lente czytać możecie teraz o Wergil

Na stronie Lente czytać możecie teraz o Wergiliuszu, a ja rozmyślam dziś o mieście, w pobliżu którego się urodził – dzisiejszej Mantui.
⚓️
Mantua, po włosku Mantova, leży w Lombardii, między trzema sztucznymi jeziorami: Lago Superiore, Lago di Mezzo i Lago Inferiore, przez które przepływa rzeka Mincio. Przez blisko cztery wieki wieki rządził nią ród Gonzagów; za ich panowania miasto stało się ważnym ośrodkiem kultury i nauki.
⚓️
Mantua jest miejscem akcji opery "Rigoletto" Giuseppe Verdiego, a także drugim miastem "występującym" w dramacie "Romeo i Julia" Szekspira.
⚓️
Do najważniejszych zabytków Manui należy wspaniały Palazzo Ducale ze słynną Camera degli Sposi, gdzie przecudowne freski stworzył Andrea Mantegna, oraz Bazylika św. Andrzeja (tu na ostatnim zdjęciu).
⚓️
W Mantui koniecznie spróbować trzeba pysznej piadiny – podawanego na ciepło cienkiego pszennego placka z nadzieniem, który, choć pochodzi z regionu Emilia-Romania, w moim odczuciu najpyszniejszy jest właśnie tutaj! 😋
⚓️
Wielu moich włoskich znajomych określa Mantuę mianem "gioiello", czyli klejnotu. Zgadzacie się? Lubicie to miasto? Ja, przyznam szczerze, zakochałam się bardziej w tamtejszej piadinie, niż w samym mieście, które, podczas dwóch odbytych tam wizyt, wydało mi się bardzo surowe w odbiorze. Z radością wrócę tam jednak kiedyś, by upewnić się, czy nic się nie zmieniło. 😉

Wergiliusz, twórca Eneidy, w 41 lub 40 r. p.n.e.,

Wergiliusz, twórca Eneidy, w 41 lub 40 r. p.n.e., gdzieś między Rzymem a Neapolem, napisał tekst znany dziś jako IV Ekloga lub Pieśń sybillińska. Wieszczy on nadejście złotego wieku, który w opinii Rzymian miał nastąpić po bitwie pod Akcjum. Wybawcą od wszelkiego zła miał być dla świata cesarz August. Jednak w III w.n.e. tekst ten zaczęto interpretować inaczej; w r. 325 Konstantyn Wielki zadekretował, że przepowiednia odnosi się do narodzin Jezusa, a poetę zaczęto uważać za pogańskiego proroka. Pamiętam, że kiedy dowiedziałam się o tej historii od mojej pani od łaciny, byłam pod ogromnym wrażeniem. Może rzeczywiście Rzymianin wiedział, że ma zdarzyć się coś wielkiego?
⚓️
Zwolennicy tzw. interpretacji mesjańskiej do dziś uważają, że Wergiliusz, interesujący się wszelkiego rodzaju przepowiedniami, mógł stworzyć swój poemat, inspirując się księgą proroka Izajasza – za życia artysty sprowadzano do Italii fragmenty Septuaginty (greckiego przekładu St. Testamentu powstałego w Aleksandrii). W inwokacji do Muz Wergiliusz podkreśla, że jego pieśń traktować będzie o sprawach wyższych niż zwykle, a kilka wersów później prorokuje narodziny dziecięcia, które zgładzi ludzkie winy i rozpocznie nowy etap w dziejach ludzkości.
⚓️
Czy Wergiliusz pisał o małym Jezusie, czy może jednak o Oktawianie, a może o którymś z jego spadkobierców? Może odnosił się do narodzin potomka Kleopatry i M. Antoniusza? Jak było naprawdę, zapewne już się nie dowiemy – odpowiedź zasypały piaski historii. Lubię jednak przypominać sobie, że historia IV Eklogi to kolejny przykład na to, jak, nieustannie i pięknie, krzyżują się śródziemnomorskie ścieżki – tak w czasie, falującym między antykiem a dniem dzisiejszym, jak i w przestrzeni – między Rzymem, lichym Betlejem i nami, którzy – wszyscy, bez wyjątku – marzymy o złotym wieku i kimś, kto wybawiłby nas od wszelkich trosk.
⚓️
Poczytajcie więcej o Wergiliuszu na stronie Lente, gdzie pisze o nim dzisiaj K. Janowska. I dajcie znać, czy są wśród Was miłośnicy antyku? Czasem obawiam się, że nikogo nie interesują takie wywody! ;)

Komputer przypomniał mi, że równo 4 lata temu o

Komputer przypomniał mi, że równo 4 lata temu odkrywałam z rodziną grecką wyspę Eginę, dokąd wybraliśmy się na kilka godzin z Aten. A Ateny to dla mnie miejsce szczególne – jakoś tak się składa, że świętowałam tam wszystkie ważniejsze wydarzenia w moim życiu. Podobnie miało być w tym roku, kiedy czekaliśmy na pojawienie się na świecie Romy. Niestety przyznam, że obawiam się podróżowania z niemowlęciem (a wcześniej w ciąży) podczas tej paskudnej pandemii. Z przyjemnością zanurzyłam się dziś więc we wspomnieniach.
⚓️
Ateny wielu kocha, wielu nienawidzi (ja, jak już wiecie, zaliczam się do pierwszej grupy). To miasto zatłoczone, brudne, hałaśliwe. Z charakterem, ale niełatwe w kontakcie. Kiedy zalezie nam za skórę, kiedy zatęsknimy za Grecją spokojniejszą, cichą, kameralną, wystarczy wsiąść w kolejkę do Pireusu, a potem na prom. Wyspy czekają – a wśród nich Egina. Rejs trwa niewiele ponad pół godziny.
⚓️
Na Eginie czczona była Afaia – kreteńska nimfa, która schroniła się tutaj przed zalotami króla Minosa. Dzięki jej ucieczce dziś podziwiać można ruiny wspaniałej świątyni, a także cieszyć się spokojem, którego brakuje w Atenach. Wyspa wita nas bukoliczną atmosferą, słonecznymi barwami i... ciszą.
⚓️
Najsłynniejszym zabytkiem na wyspie jest dobrze zachowana świątynia Afai z V w.p.n.e. Zaprojektowano ją jako część świętego trójkąta tworzonego przez Partenon oraz świątynię Posejdona na przylądku Sunion.
⚓️
Ze wzniesienia, na którym zbudowano świątynię, roztacza się malowniczy widok na wyspę i Zatokę Sarońską.
⚓️
Wyspę otulają sosnowe lasy, gdzie nacina się drzewa dla pozyskania soku dodawanego do wina Retsina. Po zwiedzaniu warto jest zakupić butelkę – a także słoik doskonałego lokalnego miodu. Najważniejszym produktem eksportowym wyspy pozostają jednak pistacje i ich przetwory.
⚓️
Lubicie Ateny? I czy zdarzyło się Wam zwiedzać pobliskie wyspy? 🇬🇷
Na zdjęciu ja i moja córka Tullia.

Jak wiecie, mam lekkiego kręćka na punkcie drzew

Jak wiecie, mam lekkiego kręćka na punkcie drzew. Dziś stwierdziłam, że o ile na tęsknotę za oliwkami czy drzewkami pomarańczowymi pomagają miniatury uprawiane na balkonie, o tyle nieukojona pozostaje tęsknota za piniami!
⚓️
Pinus pinea to wysokie (osiąga nawet do 25 metrów!), rozłożyste drzewo z rodziny sosnowatych, które jest jednym z nieodłącznych symboli włoskiego pejzażu. I choć oczywiście nie byłoby Włoch bez toskańskich cyprysów, o których dopiero co tu pisałam, czy bez wszechobecnych gajów oliwnych, to właśnie pachnąca pinia jest chyba najbardziej charakterystycznym drzewem basenu Morza Śródziemnego.
⚓️
Nic dziwnego. To piękne drzewo pełni w Italii nie tylko funkcję ozdobną, ale także bardzo praktyczną. Drewno pinii wykorzystywane jest jako budulec przy wyrobie okien, schodów czy w produkcji mebli; do włoskiej kuchni dostarcza zaś wspaniałego składnika wielu potraw, jakim są nasiona zwane orzeszkami piniowymi (pinoli). Trudno wyobrazić sobie bez nich chociażby przepyszny sos pesto – smakołyk pochodzący z Ligurii. Nota bene dobrze jest wiedzieć, że przygotowanie tego specjału jest stosunkowo proste. Nie warto wydawać pieniędzy na jego gotowe wersje, pełne konserwantów! Wystarczy przecież utrzeć za pomocą blendera orzeszki, świeżą bazylię, oliwę z oliwek, czosnek i ser (ja używam zarówno pecorino, jak i parmigiano, zgodnie z przepisem z zaufanej włoskiej strony Giallo Zafferano).
⚓️
Pinia, która dostarcza nam niebywałych wrażeń wzrokowych, zapachowych i smakowych, a także słuchowych (jak pięknie szumi!), bywa niestety także złowróżebna. Ci z Was, którzy czytali kiedyś o tragedii starożytnych miast pogrzebanych przez wybuch Wezuwiusza w 79 roku naszej ery, wiedzą, że erupcji towarzyszyła wydobywająca się z krateru chmura trujących gazów, która przybrała właśnie kształt pinii. Ta piękna forma była więc dla mieszkańców Pompejów czy Herkulanum symbolem gniewu bogów.
⚓️
A Wy? Lubicie pinie? Macie jakieś wspomnienia z nią związane? Ja zawsze będę pamiętać, jak kilka lat temu w Ostii (na zdjęciu) mój mąż i córka rozłupywali sobie kamieniem pinoli na fragmencie starożytnej kolumny, a potem zajadali w cieniu piniowego parasola... :) Ech, to było dolce vita!

Jutro 5. urodziny obchodzi moja córeczka Lia Aure

Jutro 5. urodziny obchodzi moja córeczka Lia Aurelia. 🎂 Pomyślałam, że to dobra okazja, by przybliżyć Wam znaczenie jej bardzo śródziemnomorskiego imienia. Dodam, że nadawanie imienia dziecku w mieszanym małżeństwie (mój mąż jest Izraelczykiem 🇮🇱) stanowi prawdziwe wyzwanie... Zderzają się bowiem dwie kultury, dwa języki, dwa systemy dźwięków i znaczeń.
⚓️
Kiedy byłam w ciąży, mój mąż marzył o hebrajskim imieniu Liri, ja zaś nie byłam do tego pomysłu przekonana. Wolałam kontynuować wątek starożytnych imion rzymskich (nasza najstarsza córa ma na imię Tullia), bo antyczny Rzym jest moją wielką pasją. 🏛 Stanęło na wspomnianym już kompromisie "Lia Aurelia" – imiona te mąż łączy w jedno i nazywa córkę Liri.
⚓️
Lia jest prawdopodobnie jedną z form biblijnego imienia pierwszej żony Jakuba: לֵאָה (Le’ah). Zapisane li-ah oznacza „mam Boga”; w mądrych księgach doszukać można się też interpretacji, wedle której imię to pochodzi od rzeczownika oznaczającego w języku akadyjskim panią lub władczynię. W Grecji imię to jest zdrobnieniem od Evangelii, oznacza więc dosłownie dobrą nowinę. 🇬🇷 Jest też Lia imieniem bardzo, ale to bardzo popularnym na południu Włoch. 🇮🇹 Święta Lia pochodziła z Bazylikaty; Lie zamieszkują też tłumnie piękną włoską wyspę Sycylię. Będąc z małą w ciąży, obejrzałam uroczą reklamę perfum marki Dolce&Gabbana, nakręconą w stylu retro przez samego Giuseppe Tornatore, gdzie na główną bohaterkę, pachnącą sycylijskim kwiatem pomarańczy, wołają właśnie Lia. :)
⚓️
Rzymskim elementem jest natomiast Aurelia, tradycyjny antyczny cognomen, wywodzący się od rzeczownika aureus (złoto) – a ja lubię imiona pełne światła. Mojej jutrzejszej jubilatce życzę właśnie tego: światła! 💫
⚓️
Czy interesujecie się etymologią imion? Jakie śródziemnomorskie imiona podobają Wam się najbardziej? Dajcie znać. Więcej dzieci nie planuję (mam już trójkę), ale chętnie poinspiruję się pod kątem wnuków. 😜
.
.
.
#morześródziemne #imię #imiona #etymologia #ciekawostka #córka #córeczka #matkaicorka #wielodzietni #wielodzietnitakmają #językwłoski #wlochy #włochy #izrael #grecja #rzym #starozytnyrzym #rodzina #dziewczynka

Wczoraj był Dzień Nauczyciela, a ja rozmyślała

Wczoraj był Dzień Nauczyciela, a ja rozmyślałam, czego nauczyło mnie Morze Śródziemne. O swoich refleksjach na ten temat pisałam już wielokrotnie, najwięcej chyba w "O wdzięczności" (link w bio). "M. Śródziemne uczy nas historii i geografii, poezji i kunsztu. Jednak najpełniej uczy sztuki doceniania..."
⚓️
W magazynie "Sens" prowadzę od niedawna kolumnę "Nacje mają swoje racje". Jakiś czas temu opublikowany został mój artykuł o włoskim kluczu do szczęścia; teraz posłałam do druku opowieść o Hiszpanii. Jak łatwo się domyślić, teksty mają ze sobą wiele wspólnego. Obie nacje swój sposób na dobre życie opierają na DOCENIANIU właśnie.
⚓️
Włoski sposób na szczęście: pielęgnowanie gioia di vivere, czyli radości życia. Paliwa dostarczają jej zmysły; żaden z nich nie jest traktowany po macoszemu. Tak typowe dla Włochów celebrowanie drobnych gestów i codzienne rytuały opierają się w dużej mierze właśnie na zmysłowym odczuwaniu świata, któremu blisko do filozofii mindfulness. We Włoszech dotyk nie jest zarezerwowany dla najbliższych. Oko cieszy się bezustannie: pięknymi widokami, starannie nakrytym stołem, eleganckimi strojami na ulicach. O tym, jak dopieszczany jest smak i węch, można rozprawiać godzinami.
⚓️
A Hiszpanie? Mój artykuł o nich zatytułowałam: "Razem raźniej". Według badania przeprowadzonego jakiś czas temu przez CocaCola Inst., mieszkańcy Hiszpanii należą do najszczęśliwszych ludzi na świecie, a szczęście oznacza dla nich towarzystwo drugiego człowieka – a najlepiej jeszcze trzeciego, czwartego i piątego. Razem z nim cieszą się nieustającą nigdy rozmową, sobremesą – wspólnymi chwilami po smacznym posiłku, codziennością – bez względu na wiek, tak we wczesnym dzieciństwie, jak i w jesieni życia. Dzięki rodzinie, przyjaciołom i licznym znajomym – z nieznajomego bardzo łatwo się w znajomego przerodzić – czują się bezpieczni, bo są częścią wspólnoty.
⚓️
Przede mną rozważania o kolejnych nacjach, nie tylko śródziemnomorskich, choć to właśnie od tych ostatnich nauczyłam się najwięcej. I za to jestem Śródziemnemu wdzięczna. A Wy? Czego nauczyliście się od południowców? Za co jesteście im wdzięczni? Poczujmy to razem. Wdzięczność to najprostszy sposób na szczęście.

Eseje połączone z reportażem i opowieścią pop

Eseje połączone z reportażem i opowieścią popularnonaukową; podróż do Grecji, Włoch, Azji Mniejszej i Afryki w towarzystwie wytrawnego znawcy kultury antycznej. Jedna z moich ulubionych lektur w czasach maturalnych, do której nadal wracam. Zamiast przewodnika, encyklopedii i baśni na dobranoc.

Jerzy Ciechanowicz, Wędrówki śródziemnomorskie, PIW, Warszawa 1999

Piero della Francesca, o którym pisałam wcześni

Piero della Francesca, o którym pisałam wcześniej, jednoznacznie kojarzy mi się z Toskanią, skąd pochodził. Na fali wspomnień zajrzałam więc do folderu ze zdjęciami z tego regionu. Co przeważa? Oczywiście, w rozmaitych ujęciach, cyprysy, o których muszę chyba napisać na zbliżające się listopadowe święto.
⚓️⚓️⚓️
Wiecie, skąd, według mitologii, wzięły się te piękne drzewa? Otóż niejaki Kyparissos, młodzieniec ukochany przez Apollina, przypadkiem zabił w czasie polowania swojego ulubionego jelenia. Rozpaczał nad jego śmiercią tak bardzo, że bóg litościwie zamienił go w wysmukłe drzewo - cyprys. Od tamtej pory jest on śródziemnomorskim symbolem żałoby, ale także, przez swoje wiecznie zielone gałęzie, nadziei na życie wieczne.
⚓️⚓️⚓️
A z czym Wam kojarzy się Toskania?

12 października 1492 roku zmarł Piero della Fran

12 października 1492 roku zmarł Piero della Francesca, jeden z największych włoskich malarzy. Wczoraj obchodziliśmy rocznicę jego odejścia, a ja myślałam, jak wiele mu zawdzięczam. Wprawdzie najważniejszym powodem, dla którego zaczęłam swój romans ze światem śródziemnomorskim, była w moim wypadku fascynacja antycznym Rzymem, jednak uwielbienie dla malarstwa Piera, wsparte lekturą Herberta i podróżami do Toskanii, miały swój wpływ na moją decyzję o podjęciu studiów na italianistyce.
⚓️⚓️⚓️
Na lente-magazyn.com o jednym z najważniejszych i najpiękniejszych obrazów Piera della Franscesca, "Madonna del Parto", pisze moja serdeczna koleżanka, dr historii sztuki Małgorza Biłozór-Salwa. Tekst ten przysłała mi w darze, kiedy na świat przychodziła moja córeczka Roma, dokładnie 11 tygodni temu. Dzisiaj przy kawie, razem z Romą, rozkładam monografię malarza, napisaną przez Birgit Laskowski i wydaną przez Könemanna w serii Masters of Italian Art.
⚓️⚓️⚓️
Czy wiedzieliście, że Piero della Francesca został doceniony przez potomnych najpierw za swoje rozprawy matematyczne, dopiero później za kunszt malarski? Jako syn majętnego kupca kształcił się początkowo w dziedzinie arytmetyki, algebry i geometrii. Szczególnie fascynowała go ta ostatnia, więc zaczął zgłębiać jej praktyczne zastosowania w malarstwie, aż... zamienił matematykę na pędzel. Swoje dzieła tworzył w oparciu o śliśle matematyczne reguły.
⚓️⚓️⚓️
Ciekawostką i ironią losu jest fakt, że Piero, zafascynowany matematyką i na wskroś nowoczesny w porównaniu z wieloma sobie współczesnymi, zmarł 12 października 1492 roku – w dniu, który w historiografii zwyczajowo rozpoczyna erę nowożytną.
⚓️⚓️⚓️
Fresk „Madonna del Parto”, czyli „Madonna Narodzin”, ukazujący brzemienną Matkę Bożą, zdobił ścianę w kościele wzniesionym na wzgórzu Montione, które w antyku związane było z boginią Junoną (Mons Iunonis) i stanowiło miejsce kultu płodności.
⚓️⚓️⚓️
Więcej w artykule pt. Tajemnica narodzin. Madonna del Parto Piera della Francesca na lente-magazyn.com.
⚓️⚓️⚓️
Jacy są Wasi ulubieni włoscy malarze i jakie ich dzieła są Wam najbliższe? Dajcie znać, będę wiedzieć, o czym więcej napisać! 🙂🖊

W mojej kochanej Andaluzji, nieopodal miasteczka B

W mojej kochanej Andaluzji, nieopodal miasteczka Benalmádena, warto odwiedzić Castillo de Colomares, które już wielokrotnie pojawiło się na moim profilu – chodzi bowiem o miejsce równie ciekawe, co fotogeniczne. Jest to pomnik w formie... zamku, poświęcony życiu i dokonaniom Krzysztofa Kolumba. Wzniósł je na przełomie lat '80 i '90 ubiegłego wieku majętny chirurg, doktor Esteban Martín.
⚓️⚓️⚓️
Monument łączy różne style architektoniczne, w tym elementy związane z trzema najważniejszymi kulturami obecnymi w Hiszpanii (chrześcijaństwem, judaizmem i islamem). Obecna tam chińska pagoda ma natomiast symbolizować wiarę Kolumba w to, że udaje się do brzegów Azji.
⚓️⚓️⚓️
Sam Kolumb, o czym wbrew pozorom nie wszyscy wiedzą, jest dziś osobą mocno kontrowersyjną; wiele wątpliwości budzi też terminologia używana w odniesieniu do jego osiągnięć. Zwykło się mówić, że 12 października 1492 roku dokonał on "odkrycia" Ameryki (hiszp.: descubrimiento), co podkreśla europejską perspektywę, która nie jest przecież jedyną słuszną. Dużo bardziej właściwym wydaje się użycie słowa „spotkanie" (hiszp.:"encuentro"), odnoszące się do zetknięcia się ze sobą dwóch światów.
⚓️⚓️⚓️
O Kolumbie sporo pisała na stronie Lente iberystka Karolina Janowska ("O Krzysztofie Kolumbie"). Na Stories wspominam zaś o dzisiejszym Święcie Narodowym Hiszpanii.

Dziś kalendarz wskazuje dwa ważne święta: Świ

Dziś kalendarz wskazuje dwa ważne święta: Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego oraz Dzień Drzewa. Dla mnie jedno pięknie się z drugim łączy...

Motyw cudownego drzewa – siedziby bóstw, obdarzającego mądrością czy nieśmiertelnością – występuje w wielu kulturach, w tym oczywiście w tradycji śródziemnomorskiej.

W starożytnym Egipcie za dom bogów uznawany był święty figowiec sykomora. Grecki heros Herakles wyprawiał się bo złote jabłka z ogrodu Hesperyd, Biblia zaś opisuje Drzewo Życia, rajską roślinę, która stała się symbolem zarówno odradzania się przyrody, jak i cyklu ludzkiej egzystencji. Pięknie ukazano ją na fasadzie bazyliki Sagrada Familia w Barcelonie – Drzewo Życia wyobrażono tam jako cyprys, na którego gałęziach przysiadły alabastrowe gołębie.

Życie bez drzew po prostu by nie istniało – trudno o większy truizm. Ciągle jednak za mało o tym myślimy, zbyt rzadko pamiętamy, że wśród natury, w objęciu szeleszczących gałęzi znajdziemy ukojenie, którego nie da nam współczesny, pędzący świat. Ja, zmagając się od lat z depresją, wiem już, że regularne spotkania z przyrodą są koniecznym warunkiem mojego dobrostanu i bardzo pilnuję, by miały stałe miejsce w moim kalendarzu.

Nawiązując jeszcze do tematu zdrowia psychicznego, chciałam poinformować Was, że na stronie @fundacjamelancholia , która zajmuje się edukacją w zakresie wiedzy o depresji, znajdziecie teraz mój nowy wywiad o tej podstępnej chorobie. O swoich doświadczeniach opowiedziała mi Joanna Kos-Krauze. Przeczytajcie, a potem idźcie przytulić drzewo. Ja już to uczyniłam!

Dziś też wkleję sobie zdjęcie moich córek (tu

Dziś też wkleję sobie zdjęcie moich córek (tu jeszcze tylko dwóch), bo to w końcu moja największa radość – ich uśmiechy najskuteczniej poprawiają mi humor. A ten mi wczoraj trochę siadł, gdy zobaczyłam wywiad ze sobą, opublikowany na gazecie.pl. Z panią Izą Wałowską gawędziłyśmy sobie o wychowaniu dzieci we Włoszech i Izraelu, czyli dwóch krajach, które znam najlepiej – jeden z racji wykształcenia, drugi ze względu na męża. Jak to często bywa – prawo rynku! – zapisowi rozmowy nadano kontrowersyjny tytuł, który ma zwracać uwagę internautów. Niestety wielu z nich nie czyta całości tekstu, tylko skupia się na tytule właśnie, przypisując mi intencje, których nie miałam... Zresztą zobaczcie sami. Link wstawiłam w bio. Kiedy wywiad został opublikowany, a ja zerknęłam na komentarze, poczułam się kiepsko – winna nie tylko za kobiety pijące alkohol w ciąży, ale i za konflikt izraelsko-palestyński. Ale już – stukam się w głowę i wracam do pionu, pisząc artykuł do "Sensu" na temat tego, co uszczęśliwia mieszkańców Hiszpanii. Czy wiecie, co to jest? Drugi człowiek, oczywiście! Życzę Wam wszystkim radosnego weekendu z najbliższymi. Na zdjęciu moje córy, Tullia i Lia, cieszą się popołudniem w Atenach (2016). Uściski!

Pewna przemiła pani zaprosiła nas do zbierania o

Pewna przemiła pani zaprosiła nas do zbierania orzechów włoskich, którymi zasypana była jej działka. Byłam tym faktem zachwycona nie tylko dlatego, że uwielbiam chrupać orzechy :) – pomyślałam, że to doskonałe zajęcie na święto Sukot.
⚓️⚓️⚓️
Orzechy w kulturze śródziemnomorskiej symbolizują przecież szczęście i pomyślność, które zdobywa się poprzez wysiłek i trud. Ich smakowite wnętrze jest jak cel, który poprzedzony jest długą wędrówką. Tą samą, którą ja postanowiłam celebrować, ciesząc się każdym jej krokiem! Radować się zbieraniem, szukaniem, czasem nawet nieudanym.
⚓️⚓️⚓️
A z botanicznych ciekawostek: orzechy włoskie zaczęto uprawiać nad Morzem Śródziemnym jakieś 2.500 lat temu. Wspomina o nich "Pieśń nad Pieśniami". Do zachodniej i północnej Europy sprowadzono je zapewne w czasach Cesarstwa Rzymskiego. Dziś najwięcej orzechów rośnie we Francji, Grecji, Rumunii i Bułgarii.

Święto Szałasów trwa siedem dni, podczas któr

Święto Szałasów trwa siedem dni, podczas której osoby religijne przenoszą swoje życie codzienne do tzw. suki, zbudowanej pod gołym niebem. W Izraelu te prowizoryczne konstrukcje tworzy się często w ogrodach, na balkonach i tarasach. W nich celebruje się świąteczny czas: spożywa posiłki, odpoczywa, śpi. I patrzy w gwiazdy, bowiem wśród nakazów określających, jak wyglądać powinna suka, znajdziemy nie tylko zalecenie, by posiadała co najmniej trzy ściany, ale także by jej dach, wykonany z naturalnych, roślinnych materiałów, pozwalał na swobodne spoglądanie w niebo.

My namiotu nie wznieśliśmy, za to spędziliśmy ostatnią sobotę na wałęsaniu się po żoliborskich ogródkach działkowych. Uwielbiamy to miejsce – jest jak sielska wieś w środku miasta; zamiast ryku samochodowych silników słychać tu brzęczenie owadów, wszędzie kwitną kwiaty, dróżki wypełniają spadające z drzew owoce, którymi działkowicze chętnie się dzielą.

Jak już wiecie, w Izraelu trwają święta Sukot.

Jak już wiecie, w Izraelu trwają święta Sukot. To chyba moje ulubione żydowskie święta – co roku uprzyjemniają mi jesień i zachwycają swoją symboliką. Pisałam już tu i ówdzie, że upamiętniają wędrówkę uciekających z Egiptu Izraelitów, którzy podczas niej mieszkali w prowizorycznych szałasach, namiotach, budkach wznoszonych na pustyni. I choć niewątpliwie był to dla narodu wybranego trudny czas, Sukot uważane jest za święto wyjątkowo radosne, bowiem nakazuje skupienie się na wartości lekcji, jakiej dostarcza człowiekowi tułaczka. Przypomina, jak wielkim przywilejem jest posiadanie ojczyzny, bezpiecznego schronienia, azylu, cichej przystani.

W tym roku, podczas uroczystej rodzinnej kolacji, ja i mój mąż rozmawialiśmy z córkami o tym, czym dla nich jest święto Szałasów. Powiedzieliśmy sobie, że domem nie są cztery ściany – ani solidne, murowane, ani prowizoryczne, wzniesione z suchych gałązek. Domem są ludzie, bliscy, ci, których kochamy; żaden budynek, nawet ten wzniesiony na najbardziej solidnych fundamentach, nie zapewni nam ciepła, które dostajemy od nich.

Podczas tej piątkowej kolacji ja uświadomiłam sobie jeszcze jedną kwestię: jak ważna jest sama droga, a nie tylko dotarcie do celu. Niby banał, niby truizm, a nie ma dnia, abym musiała pilnować sama siebie, by o tym nie zapomnieć. Nie dać się rutynie, nie zgorzknieć od nadmiaru obowiązków, nie wypełniać głowy ciągłym myśleniem o tym, co się uda, co i jak udowodnić światu. Cieszyć się każdym krokiem, choćby nie zawsze prowadził do celu, ale czasem od niego oddalał.

Na zdjęciu: ja z dziećmi pod świąteczną suką, czyli szałasem.

Przyszła jesień, skubana, i momentami robi się

Przyszła jesień, skubana, i momentami robi się chłodno, a według prognoz ma być coraz zimniej...🍁 Ja najchętniej grzeję się gorącą kawą, ale i w szafie muszę wprowadzić zmiany – lada chwila pożegnam pewnie sandałki, które nosiłam jeszcze w weekend! Jako że celebrowaliśmy dopiero co dni kawy, pomyślałam, że i kwestię nowej garderoby kawą przyprawię! ☕ Wstawiłam do Lentkowego sklepu kawowe skarpetki produkowane przez @cophi.solutions , czyli firmę mojego męża. Oto, jak prezentują się na ławce przed kawiarnią na Hożej, tuż obok naszej redakcji (w której, swoją drogą, nie byłam od marca ze względu na ciążę i epidemię – mam jednak nadzieję zawitać w biurze już niebawem). 🇮🇹 I obok nich, i na nich: piękna włoska kawiarka moka, często nazywana również makinetką (z włoskiego: macchina per il caffè), kupresem lub kafetierką – ciśnieniowy czajniczek do parzenia kawy. 🧐 Jego pomysłodawcą był Alfonso Bialetti, a pierwsza moka powstała w 1933 roku. Nie wiem, czy wiecie, ale szacuje się, że od tej pory wyprodukowano ponad 105 milionów egzemplarzy! Dziś moka uważana jest za ikonę włoskiego designu i kwintesencję stylu Made in Italy. Idę wstawić swoją na palnik... skarpetki już mam na nogach! 🧦
🛒 lente-magazyn.com/sklep/skarpetki-moka-retro/

Szczerze mówiąc chyba nigdy nie czytałam nic, c

Szczerze mówiąc chyba nigdy nie czytałam nic, co wyszłoby spod pióra marokańskiego autora - to będzie mój pierwszy raz i bardzo się na niego cieszę. Anka Florczak napisała na lente-magazyn.com (przeczytajcie sami, tekst jest na stronie głównej), że dyptyk Jellouna to „piękna marokańska opowieść o ciele i tożsamości, która, niesiona wiatrem, nigdy nie będzie w stanie do końca się określić.” Idę czytać. 🙂