aktualności
cyklicznie
kultura
Lente-Inspiracje
ludzie
obrazowo
podróże
styl życia

Magazyn śródziemnomorski Julii Wollner

O nas
Sklep
Współpraca
FAQ

aktualności
cyklicznie
kultura
Lente-Inspiracje
ludzie
obrazowo
podróże
styl życia

barcelona

ludzie

Od Hefajstosa do Don Kichota. Rozmowa z Cristianem Baitgem

Julia Wollner

kultura

Sagrada Família. Sen niedokończony

Gosia Villatoro

kultura

Músic de carrer

Gosia Villatoro

uwiebiamy...

Teoria de l’evolució zespołu Avstral. Kataloński hymn ku przekraczaniu granic

Gosia Villatoro

design

El panot. Kafelek, który stał się symbolem Barcelony

Gosia Villatoro

podróże

Magiczna Barcelona

Gosia Villatoro

cyklicznie

Były sobie drzwi. Allada Vermell w Barcelonie

Gosia Villatoro

cyklicznie

Sant Jordi. Książka i róża

Gosia Villatoro

kultura

Sagrada Familia

Julia Wollner

styl życia

Carner Barcelona El Born: Born in Barcelona

Magdalena Maciejewska

cyklicznie

Park Güell, Barcelona

Ignacy F. Heringa

kultura

Festa Major de Gràcia – 200-lecie obchodów święta dzielnicy

Gosia Villatoro

sapere aude

Tańczące jajo w Katalonii

Redakcja

podróże

Barcelona: dzieciaki są u siebie

Gosia Villatoro

Chcesz porozmawiać?

Napisz do nas! Nasz adres to
info@lente-magazyn.com

Archiwum
Sklep
O nas
Płatności i dostawa
Regulamin
Polityka prywatności

ⓒ LENTE 2016 – 2020
| Design & development: tausendsassa
ⓒ LENTEUP 2020 –
| Development: ekaram

lente_by_julia_wollner

A ja Śródziemnomorze najbardziej kocham za kontr

A ja Śródziemnomorze najbardziej kocham za kontrasty… ❤️⚓️

🏛 Wierzycie w moc imion? Jako filolożka, czyli

🏛 Wierzycie w moc imion? Jako filolożka, czyli kochająca słowo, uwielbiam zgłębiać ich znaczenie, etymologię i historię. Imiona moich córek niektórym mogą wydać się pretensjonalne i wydumane; wybrałam je jednak bardzo świadomie, przekopawszy się przez sporo książek i poświęciwszy sprawie niemało uwagi.
⚓️
Dziś 6. urodziny obchodzi moja średnia córeczka, Lia Aurelia. O historii tego pierwszego imienia napisałam tekst zaraz po jej przyjściu na świat; dziś link do niego wstawiam w opisie. Może zainspiruje Cię do zgłębienia historii własnego imienia? Zapraszam Cię do lektury, a przy okazji dziękuję za dobre życzenia dla mojej małej jubilatki. ☺️
⚓️
📸Na zdjęciu: Lia dwa lata temu podczas karnawału w Maladze, w sukience flamenco, które ma we krwi. 💃🏽

🇮🇱🇬🇷🇹🇷Wczorajsze wybory na Wasz

🇮🇱🇬🇷🇹🇷Wczorajsze wybory na Wasz ulubiony śródziemnomorski chleb wygrała bliskowschodnia pita! Przyznam, że nie był to mój kandydat (oddam duszę za toskański chleb bez soli oraz grecki z oliwkami), ale szanuję Waszą decyzję. 😉 Jest to wszak pieczywo najbliższe temu, które wiele tysięcy lat temu wynaleźli nasi śródziemnomorscy przodkowie.
⚓️
Słowo „pita” jest prawdopodobnie zapożyczeniem ze współczesnego języka greckiego (πίτα, píta). W grece starożytnej funkcjonował wyraz πικτή (piktḗ), czyli sfermentowane ciasto. Pochodzi od niego nie tylko „pita”, ale także łacińska „picta” i włoska „pizza”. Niektórzy badacze uważają jednak, że „pita” pochodzi od hebrajskiego פת‎ (patt), oznaczającego kawałek chleba.
⚓️
📸 Na zdjęciu: ja i moja wczorajsza pita w Izraelu; sabich w picie w barze @chikchakwarszawa na Hożej.

🇮🇱Dziś urodziny Ben Guriona! ⚓️ David

🇮🇱Dziś urodziny Ben Guriona!
⚓️
David Ben Gurion (1886–1973), urodzony w Płońsku jako Dawid Grün, był żydowskim i izraelskim politykiem, działaczem i przywódcą ruchu syjonistycznego, jednym z głównych założycieli państwa żydowskiego oraz jego pierwszym premierem. Nazywa się go „twórcą Izraela” i „ojcem narodu”. To on odczytał deklarację niepodległości 14 maja 1948 roku, a do niedawna był też najdłużej urzędującym premierem Izraela. Dziś rekord ten należy oczywiście do Benjamina Netanjahu.
⚓️
Nawet, jeśli człowiek nie interesuje się historią i polityką, w Izraelu spotka Ben Guriona wszędzie. Wizerunki tego pochodzącego z Polski działacza znaleźć można na telawiwskiej plaży (patrz pierwsze zdjęcie), na pocztówkach, breloczkach, w barach i kioskach (zdjęcie drugie i trzecie zrobiłam kiedyś w pawilonie z kawą przy muzeum w Jerozolimie). Jego imię nosi też międzynarodowe lotnisko pod Tel Awiwem.

🇮🇱 W Dzień Chleba przedstawiam Wam Abulafię – jeden z najbardziej znanych punktów gastronomicznych na mapie Tel Awiwu-Jaffo. Piekarnię tę, położoną w samym sercu starego miasta, otworzono w 1879 roku. Od tego czasu, 24 godziny na dobę (!) karmi ona miejscowych i przyjezdnych wypiekami z białej mąki – ciemnego chleba tu nie uświadczycie. Do moich ulubionych należą: sambusak z różnorodnymi nadzieniami, na przykład serem czy ziemniakami, precle z solą i sezamem, pita z zaatarem oraz wspaniałe desery z baklawą na czele.
⚓️
Abulafia to jednak nie tylko ciepłe pieczywo wprost z tradycyjnego ceglanego pieca; to także symbol pokojowego współistnienia różnych religii, tradycji i nacji. Piekarnię założyła arabska rodzina mieszkająca w Jaffie od początku XIX wieku. Znana jest z tego, że z szacunku dla Żydów zamyka interes w Jom Kippur i na Pesach; w wiosennym okresie świątecznym, od 1969 roku, serwuje też klientom macę. Pracownicy noszą tu koszulki z hasłami podkreślającymi przyjaźń między Arabami i Żydami (vide pan w zielonym t-shircie) oraz potępiającymi wojnę. Abulafia angażuje się też w działalność dobroczynną; jakiś czas temu szczodrze wsparła remont wiekowej synagogi w Jaffo. W ten sposób telawiwskie pieczywo powstaje w miejscu, które, jak ono, symbolizuje dobro, przyjaźń, gościnność i pokój. 🥨❤️

🇮🇹 Podczas gdy ja siedzę na kwarantannie w

🇮🇹 Podczas gdy ja siedzę na kwarantannie w Izraelu, Renia rozbija się po Neapolach! I bardzo dobrze – przesyła wspaniałe zdjęcia, zbiera inspiracje i chłonie śródziemnomorską atmosferę. Ci z Was, którzy nie wiedzą, jak bardzo niezwykłe jest to miasto, zajrzeć powinni do naszego dawnego zestawienia ciekawostek o Neapolu, spisanego przez @mroux.jpg (link w bio).
⚓️
Czy wiesz na przykład, że, podczas spaceru krętymi uliczkami starej części Neapolu, można stać się świadkiem dziwnego spektaklu? Oto z okien kamienicy, na sznurze, ktoś spuszcza koszyk, przechwytywany na dole przez urzędujących na parterze budynku sklepikarzy. Ten stary obyczaj nazywa się o’ panar i jest sprytną metodą załatwienia sprawunków stosowaną przez tych, którzy nie mogą bądź nie chcą wychodzić z domu. Koszyk, spuszczany z listą zakupów i drobnymi, jest zapełniany przez zaufanych sprzedawców i wciągany z powrotem na górę przez zadowolonego nabywcę. @mediteranistka chroń głowę przed słońcem i koszykami! 😜

🇮🇱 Jak już być może wiecie z relacji, sie

🇮🇱 Jak już być może wiecie z relacji, siedzę na tygodniowej kwarantannie w domu teściów w Izraelu. Kraj nadal nie otworzył się dla turystów; ja uzyskałam pozwolenie na wjazd jako żona Izraelczyka i matka Izraelek. Prawo jest jednak nieubłagane: 3 negatywne testy i pełne zaszczepienie nie załatwiają sprawy, jeśli od ostatniego zastrzyku minęło więcej niż pół roku. Siódmego dnia będę musiała poddać się jeszcze jednemu badaniu; zaraz potem mam nadzieję ruszyć na podbój Tel Awiwu! 😊 Na szczęście do tego bardzo wyczekiwanego momentu jest już bliżej niż dalej. Dobrego piątku! Shabat shalom! 😘
📸 Na zdjęciu: dekoracje przy ulicy Nahalat Binyamin w Tel Awiwie (2019).

🇬🇷🇮🇱🇮🇹🇪🇸Jeszcze do półno

🇬🇷🇮🇱🇮🇹🇪🇸Jeszcze do północy trwa nasz fejsbukowy konkurs, w którym wygrać można cztery cudeńka widoczne na zdjęciu: kreteńską oliwę z oliwek, bliskowschodni pierścionek z okiem proroka, neapolitański breloczek i piękny kubek Alhambra!
⚓️
Zapraszamy na nasz fanpage, gdzie wystarczy napisać, co najchętniej przywozisz ze śródziemnomorskich wakacji oraz czego śródziemnomorskiego najbardziej brakuje Ci w Polsce. Powodzenia!

🇮🇹 🇭🇷 Charakterystyczną cechę śród

🇮🇹 🇭🇷 Charakterystyczną cechę śródziemnomorskiej mody męskiej Włosi nazywają „la sprezzatura”. Słowo to używane było już w XVI wieku przez Baldassarego Castiglione, autora słynnego „Dworzanina”; oznacza coś między wykalkulowaną spontanicznością a wystudiowaną bylejakością. W ubiorze odnosi się do swego rodzaju artystycznego luzu, o którym przeczytacie teraz na stronie Lente (link w bio).
⚓️
Skoro mowa o męskim stroju, to warto wspomnieć o jednym z jego najważniejszych elementów: krawacie. Wyraz ten pochodzi od toponimu „Chorwacja”. Krawaty zawdzięczamy ponoć chorwackim kawalerzystom, którzy w XVII wieku,
w czasie wojny trzydziestoletniej, nosili przewiązane na szyi ozdobne chusty. W trudnych chwilach przypominały im one rodzinne strony i najbliższych.
⚓️
Na Instagramie debiutuje dziś mój śródziemnomorski teść, doktor medycyny, człowiek szalenie wyrafinowany i finezyjny, i jego krawat w… kurczaki. Za to zawiązany w pół-Windsor. 😂

🏛Antyczny Rzym zwykliśmy wyobrażać sobie jak

🏛Antyczny Rzym zwykliśmy wyobrażać sobie jako biało-złote miasto wyłożone lśniącym marmurem, po którym przechadzają się dostojni ludzie w togach. Trudno jest przestawić myślenie na właściwe tory i pogodzić z tym, że w rzeczywistości starożytność była kolorowa, rozkrzyczana, mocno aromatyczna (by nie powiedzieć: cuchnąca) i kipiąca emocjami. Dlatego odwiedzającym Wieczne Miasto, poza Koloseum czy Forum Romanum, polecam zawsze wizytę w Cinecittà, gdzie zobaczyć można scenografię stworzoną na potrzeby serialu „Rzym” HBO. Pomaga ona uświadomić sobie, jak dalecy od prawdy jesteśmy w swoich wyobrażeniach o codzienności w Imperium.
⚓️
Podobnie jest z językiem antycznych Rzymian. Ich dialogi nie zawsze pełne były oratorskich chwytów, a wypowiadane kwestie nie dotyczyły jedynie wzniosłych tematów. Bardzo ciekawie pisze o tym Małgorzata Członkowska-Naumiuk na lente-magazyn.com. W swoim tekście przedstawia wybrane elementy łaciny codziennej: wykrzykniki, partykuły, drobne przekleństwa. Przypomina, że lingua Latina to język jak każdy inny; język, w którym gadano, narzekano, wyznawano sobie miłość, plotkowano, żartowano, kłócono się i wyzywano. Może warto więc zmniejszyć ów dystans, z jakim tak wiele osób podchodzi do mowy Rzymian? Zapraszamy do lektury!
⚓️
📸Na zdjęciu: wspomniane dekoracje w Cinecittà.

🇮🇱 Historia pierwszych izraelskich znaczków

🇮🇱 Historia pierwszych izraelskich znaczków pocztowych to opowieść o zapale, nadziei i wytrwałej walce z przeciwnościami losu. Nie sądziłam, że może mnie zafascynować, a jednak! Koniecznie przeczytajcie artykuł Marcina Koźlińskiego na lente.magazyn.com!
⚓️
Czy wiesz, że dawni królowie żydowscy mieli zwyczaj trzymać u siebie oswojone gazele, których używali do wysyłania sobie wiadomości? Gazela urodzona w pałacu króla północnego państwa (Izraela) trafiała do pałacu króla państwa południowego (Judy). Gdy zaszła potrzeba, przywiązywano jej do rogów wiadomość i wypuszczano, a zwierzę biegiem wracało do miejsca swego urodzenia. Ze względu na ekskluzywność zwierzęcia, rozwiązanie to rezerwowano na najbardziej wyjątkowe okazje.
⚓️
Na zdjęciu: w 1918 roku kontrolę nad Palestyną, zrazu jako korpus ekspedycyjny, a później w ramach Mandatu Ligi Narodów, przejęli Brytyjczycy. Szybko zaczęli oni organizować systemy przesyłek po swojemu, dając tym samym początek poczcie Państwa Izrael, które, wraz z wycofaniem się Brytyjczyków w 1948 roku, przejęło istniejące struktury organizacyjne instytucji pocztowych. Izraelczycy odziedziczyli też gustowne czerwone skrzynki pocztowe, które służyły im jeszcze długo po usunięciu insygniów królewskich.
📸 Fot. Marcin Koźliński @kotydwaispolka

Myśl na dzisiejszy wieczór.

Myśl na dzisiejszy wieczór.

📢UWAGA: KONKURS! 📢 Znajdziecie go teraz na f

📢UWAGA: KONKURS! 📢
Znajdziecie go teraz na fanpage’u Lente na Facebooku!
Do wygrania:
⚓ hiszpański kubek Alhambra Rojo
⚓ kreteńska oliwa z oliwek
⚓ włoski brelok z cornetto napoletano
⚓ bliskowschodni pierścionek z okiem proroka.
Zapraszamy do zabawy!

Instagram post 17845379651663117

Instagram post 17845379651663117

🇮🇹 Czytam sobie przy porannej sobotniej kawi

🇮🇹 Czytam sobie przy porannej sobotniej kawie o Filippie Lippim, renesansowym malarzu, którego rocznicę śmierci obchodziliśmy wczoraj. Ciekawa to była postać!
⚓️
Jak pisze na stronie Lente @magdalena.giedrojc, malarska twórczość Filippa Lippiego doskonale odzwierciedla jego samego, a obrazy zdają się bezgłośnie opowiadać historię zakonnika bez moralności. Splata się tu także wiele sprzeczności, znanych nam doskonale z jego dzieł, gdzie przepiękne Madonny trzymają w ramionach mocno nieurodziwe Dzieciątka…
⚓️
Zapraszam Was serdecznie do lektury. Tekst znajdziecie na stronie głównej lente-magazyn.com.

🐙Dziś dla odmiany mamy Dzień Ośmiornicy. Nie

🐙Dziś dla odmiany mamy Dzień Ośmiornicy. Nie wiem, kto wymyśla te dziwne święta, ale skoro mogą stać się dla nas okazją do dowiedzenia się czegoś o Morzu Śródziemnym, to czemu nie skorzystać? Oto kilka niesamowitych informacji o ośmiornicach – dawniej uważanych za morskie potwory. Najprawdopodobniej to właśnie one były pierwowzorem mitologicznych Gorgon.
⚓️
Słowo octopus (łacińska nazwa ośmiornicy) ma swój źródłosłów w starożytnej grece. Pochodzi od złożenia ὀκτώ (oktō, 8) i πούς (pous, stopa). Może dlatego swe święto mają ośmiornice 8 października (dawniej ósmego miesiąca)?
⚓️
Ośmiornice to zwierzęta żyjące w każdym z oceanów na Ziemi; zamieszkują też oczywiście M. Śródziemne. Najstarsze znane nam pozostałości tych stworzeń mają ponad 296 milionów (!) lat.
⚓️
Ośmiornice mają 3 serca. Ich mózg ma wielkość orzecha włoskiego. Ocenia się, że są najmądrzejszymi bezkręgowcami, choć Arystoteles uważał je za jedne z najgłupszych istot na ziemi. Zwykle mają bardzo dobry wzrok (posiadają dwoje oczu – po jednym na każdej z symetrycznych części ciała). Potrafią zapamiętać i rozpoznać ludzi, którzy je karmią. Znane są też z tego, że wspinają się na pokład statków rybackich i otwierają ładownie, by żywić się krabami. Według badań ośmiornice mogą, podobnie jak ssaki, odczuwać ból emocjonalny (psychologiczny).
⚓️
Ośmiornica po urodzeniu jest wielkości pchły.
⚓️
Krew ośmiornicy jest niebieska dzięki pigmentowi przenoszącym tlen, zwanym hemocyjanem.
⚓️
Ośmiornice produkują atrament, zwany tez czernidłem, tuszem lub sepią, wykorzystywany do tego, by zapewnić sobie drogę ucieczki w przypadku zagrożenia. Czarna chmura natychmiast ogranicza widoczność napastnikowi, co daje głowonogom czas na znalezienie kryjówki.
⚓️
Atrament jest przysmakiem cenionym m.in. w kuchni włoskiej, szczególnie weneckiej. Popularne w Wenecji danie z makaronu i czarnego atramentu z mątwy wygląda okropnie, ale smakuje przepysznie. Na drugim zdjęciu: ja w znanej tamtejszej restauracji Trattoria Alla Madonna (2007).
⚓️
Niektóre gatunki ośmiornic po zaatakowaniu przez drapieżnika mogą zrzucić jedno ze swych ramion, które, pełzając po dnie, odwróci uwagę niebezpiecznego zwierzęcia.

Pięknie i mądrze prawią ci Baskowie. 😍

Pięknie i mądrze prawią ci Baskowie. 😍

Na stronie Lente znajdziecie teraz recenzję ksią

Na stronie Lente znajdziecie teraz recenzję książki „Gure. Historie z Kraju Basków” Katarzyny Mirgos. Pozwala ona poznać ludzi zupełnie nie pasujących do obrazu Hiszpana utrwalonego w powszechnej świadomości.
⚓️
Katarzyna Mirgos jest antropolożką; wiele lat swojego życia poświęciła badaniom tego regionu. Swoje spojrzenie przedstawiła w tekście opublikowanym przez @wydawnictwoczarne – nie oceniając, nie wystawiając laurki, ale pokazując różne perspektywy.
⚓️
Książka „Gure” dostępna jest w naszym sklepie internetowym.

🇮🇹 🇬🇷🇵🇹Podobno dzisiaj obchodzim

🇮🇹 🇬🇷🇵🇹Podobno dzisiaj obchodzimy Dzień Wanny (czego dowiedziałam się dzięki niezawodnej mistrzyni social mediów @mediteranistka). 🛁To doskonała okazja, by podzielić się z Wami kilkoma łazienkowymi ciekawostkami rodem znad Morza Śródziemnego.
⚓️
To przodkowie dzisiejszych Włochów wymyślili akwedukty, termy, SPA i inne wodne wynalazki. Z Italii pochodzi też jacuzzi, o którym zresztą warto wiedzieć, że czyta się „jakucci”, a nie „dżakuzi” – kreatywna rodzina jego twórców pochodziła z regionu Friuli.
⚓️
Kolejny ważny element łazienki, bidet, to wynalazek francuski (powstały około 1710 roku), ale intensywnie przez Włochów ulepszany i bardzo w ich kraju poważany. Włosi nie wyobrażają sobie codziennej toalety bez korzystania z bidetu, za to odwiedzający ich kraj turyści z innych kręgów kulturowych często zastanawiają się, czy obiekt ten służy do schładzania wina, czy ręcznego prania.😂
⚓️
We Włoszech bidet stanowi obowiązkowy element wyposażenia łazienki – w 1975 roku wprowadzono prawo nakazujące jego instalowanie w każdym domu. W tym samym roku podobne regulacje wprowadzono również w Portugalii. Bidety są powszechnie montowane także w innych krajach śródziemnomorskich, w tym w Grecji, Hiszpanii i Albanii.
⚓️
Początkowo, przed kiloma wiekami, bidet we włoskich – bogatych! – domach znajdował się nie w łazience, a w sypialni. Kojarzono go zresztą ze sprzętem używanym przez kobiety lekkich obyczajów.
⚓️
Miało być o wannie, wyszło o bidecie. Wybaczcie. Dodajmy tylko, że tę pierwszą wymyślili oczywiście antyczni mieszkańcy Śródziemnomorza – w starożytnej Grecji i Rzymie kąpano się w wannach z metalu lub kamienia. Przypadający na 14 czerwca Dzień Kąpieli związany jest natomiast z ważną śródziemnomorską postacią – greckim matematykiem Archimedesem, który podobno właśnie u progu lata wpadł na swoje słynne prawo.
⚓️
Miłych wieczornych ablucji!
📸 Na zdjęciu: wejście do term – scenografia serialu „Rzym” w Cinecittà.

📖 Dziś książkowa środa! Na stronie Lente zn

📖 Dziś książkowa środa! Na stronie Lente znajdziecie z tej okazji nową recenzję pióra @mediteranistka, która pisze dla Was o „Gure. Historie z Kraju Basków” Katarzyny Mirgos. Artykuł dostępny jest na stronie głównej (lente-magazyn.com).
⚓️
W moich rękach natomiast znalazło się w tym tygodniu kilka innych ciekawych publikacji.
⚓️
Pierwsza z nich, „Wiatr i dziewczyna”, wyszła spod pióra italianisty Jarosława Mikołajewskiego; ilustracje przygotowała Patrycja Obarewicz. "Wiatr kochankiem. Sny miłosnym serialem. Lustro rezerwuarem tożsamości. Przebudzenie kobiety w dziewczynie bez utraty niewinności, za to w strumieniu poetyckich metafor, symboli i alegorii. To one nadają opowiadaniu tonację przypowieści, baśni, bajki, bajeczki – zależnie od tego, jaka dziewczyna będzie to czytać. Najważniejsze jest jednak to, że potem, po lekturze, dziewczyny będą myśleć o miłości, i o swoich ciałach, i swoich pragnieniach słowami poety” - powiedziała o książce Ewa Woydyłło. Bardzo jestem tego tekstu ciekawa!
⚓️
Weronika Umińska, archeolożka, zaprosiła mnie natomiast do lektury swojej powieści „Klejnot z Bizancjum.” Na kartach książki występuje dynastia rzymskich jubilerów, sycylijska arystokratka uciekająca z domu, polski żołnierz z 2 Korpusu, młoda archeolog z Krakowa… W ich losy wpleciony jest niezwykły klejnot, który ostatnio widziany był w 1453 roku, w pamiętną noc upadku Konstantynopola. Miłośnicy książek z historią w tle – to może być coś dla Was!
⚓️
Trzecia propozycja to także książka w pewien sposób związana ze Śródziemnomorzem, choć nie geograficznie. Czy jednak Rumunia nie jest częścią łacińskiego świata? „Przy rumuńskim stole. Historie prosto z kuchni” Agnieszki Kołodyńskiej-Walków to smakowite połączenie książki kucharskiej z opowieścią o poszukiwaniu korzeni. Dla mnie bardzo interesujące także dlatego, że z Rumunii pochodzili dziadkowie mojego izraelskiego męża, a więc pradziadkowie moich córek.
⚓️
A co Wy ciekawego czytacie?