Abrakadabra – zaklęcie z Grecji, Rzymu czy Izraela?

Pochodzenie słynnego zaklęcia pozostaje do dzisiaj niejasne. Językoznawcy spierają się, czy przywędrowało z łaciny, z greki, z aramejskiego czy hebrajskiego.

Redakcja

O Śródziemnomorzu, dla Ciebie.

Pachnący naszyjnik chamsa (złoty)

#chamsa #Izrael #Maroko #naszyjnik

255 zł

Do koszyka

Słowem “abrakadabra” jako formułą magiczną ludzie posługują się od schyłku starożytności. Pierwszym dokumentem, w którym znajdujemy to zaklęcie, jest rzymski traktat medyczny (pisany, co ciekawe, wierszem) Liber Medicilanis, znany także jako De Medicina Praecepta Saluberrima. Nie mamy pewności, kto jest autorem dzieła; większość badaczy łączy je jednak z postacią Kwintusa Serenusa Sammonicusa, uczonego, który służył na dworze cesarzy Septymiusza Sewera i Karakalli (III w. n.e.). W jednym z rozdziałów księgi autor zaleca, by cierpiący na malarię nosili amulet z wygrawerowanym słowem abrakadabra zapisanym w formie trójkąta, a więc:

A – B – R – A – C – A – D – A – B – R – A
A – B – R – A – C – A – D – A – B – R
A – B – R – A – C – A – D – A – B
A – B – R – A – C – A – D – A
A – B – R – A – C – A – D
A – B – R – A – C – A
A – B – R – A – C
A – B – R – A
A – B – R
A – B
A

lub

A – B – R – A – C – A – D – A – B – R – A
B – R – A – C – A – D – A – B – R
R – A – C – A – D – A – B
A – C – A – D – A
C – A – D
A

Pochodzenie zaklęcia pozostaje do dzisiaj niejasne. Niektórzy twierdzą, że przywędrowało z terenów dzisiejszego Izraela i wywodzi się z języka aramejskiego, gdzie he-ivra ke-dvaray oznacza “niech Pan stworzy, gdy ja mówię”, a podobnie brzmiące avda ke-davra – “stracona, zaginiona niczym słowo”. Inni proponują, by łączyć je raczej z językiem hebrajskim i wyrażeniem “błogosławieństwo przemówiło” (habracha dibra) lub… “Ojciec, Syn i Duch Święty” (Av, Ben ve Ruach haKodesh). Pojawiają się też głosy, że abrakadabra to niepoprawnie wypowiedziane zdanie “Abraham przemówił” (Abraham diber).

Być może jednak naszą uwagę skierować powinniśmy raczej do antycznej Grecji i tamtejszego wyrazu abraxas, którego litery w systemach numerologicznych dają 365, a więc liczbę kojarzoną z dniami roku. Rzeczywiście abraxas pojawia się w hellenistycznych papirusach magicznych oraz, oczywiście, na późniejszych amuletach. Najmniej popularna jest propozycja wywodząca zaklęcie od pierwszych liter łacińskiego alfabetu (aa bra ca dabra), która miałaby świadczyć o rzymskim rodowodzie wyrazu.