Cathy Yandell, Francja. Radość życia

Materiał powstał w ramach płatnej współpracy z Wydawnictwem Poznańskim.

Do lektury książki Francja. Radość życia przekonał mnie wstęp Doroty Maliny, tłumaczki. Pisze ona, że autorka, Cathy Yandell, empatycznie przejmuje punkt widzenia czytelnika amerykańskiego, dla którego Francja jest fascynującą, ale bardzo odległą krainą tradycji i historii. Ze względu na bliskość geograficzną i długą historię kontaktów polsko-francuskich polskiemu czytelnikowi pewne wyjaśnienia mogą się wydać zbędne – uprzedza. Jako czytelniczka od początku czuję się potraktowana bardzo fair – nikt nie twierdzi, że tekst stworzony został dla polskiego odbiorcy; wydanie książki w naszym kraju świadczy jednak o przekonaniu, że, mimo wszystko, także dla polskiego odbiorcy może okazać się ona wartościowa.

I tak jest w istocie. Niby wszyscy w Polsce wiemy, co to jest Wersal; większość z nas chowała się też na komiksach o Asteriksie. Kojarzymy więcej francuskich nazwisk, niż Amerykanie, przeczytaliśmy więcej francuskich powieści czy dramatów, może nawet obejrzeliśmy Świętoszka w teatrze. Jednak kultura danego kraju to nie tylko jego najsłynniejsze zabytki czy najważniejsze dzieła literackie; to także tradycje i codzienność, kuchnia czy specyficzne poczucie humoru mieszkańców. To właśnie tym elementom poświęcona jest książka. Nie znajdziemy tu historii francuskiej filozofii, ale trafi się kilka cytatów z Rousseau w odniesieniu do zbawiennego wpływu, jaki na ludzki organizm mają regularne spacery. Nie znuży nas wykaz dzieł malarskich Henriego Matisse’a, ale zachęci do refleksji kilka uwag o radości chwili, którą umiejętnie przedstawiał na swych płótnach. Kilka stron dalej rozbawi nas przywołany francuski dowcip, a w kolejnym rozdziale zafrapuje opis francuskiego podejścia do… seksu. Wszystko to kwestie ciekawe i, choć nie zawsze związane z kulturą wysoką, nierzadko naprawdę intrygujące i warte poznania.

Oryginalny tytuł książki Cathy Yandell to The French Way of Living Well – „Francuski sposób na dobre życie” czy może „Francuska sztuka dobrego życia”. Polski wydawca ograniczył się do „Radości życia” – i chyba słusznie, bowiem to właśnie radość istnienia zdaje się przewodnim motywem tej publikacji. Jest też ważnym elementem kultury śródziemnomorskiej, w ramy której, przynajmniej po części, wpisuje się kultura francuska. Co znamienne, radość ta nie istnieje w oderwaniu od trudności, których w regionie zdecydowanie nie brakuje, ale obok nich czy może: razem z nimi. Z całą pewnością stanowi element, którego warto się uczyć. Książka ta, w sposób lekki i dowcipny, a jednocześnie inspirujący, może stać się w tej nauce bardzo pomocna.

Cathy Yandell, Francja. Radość życia, Wydawnictwo Poznańskie 2024