aktualności
cyklicznie
kultura
Lente-Inspiracje
ludzie
obrazowo
podróże
styl życia

Magazyn śródziemnomorski Julii Wollner

O nas
Sklep
Współpraca
FAQ

marzec 2019

Most

Droga, przejście, pojednanie. Transcendencja, klamra i przemiana.

01 mar

Budowniczy mostów

Julia Wollner

02 mar

Lente – Modern Mediterranean. Nasza śródziemnomorska restauracja w Warszawie

Julia Wollner

06 mar

Sylwia Borowska, Mój mąż Żyd. Historie Polek w Izraelu

Julia Wollner

07 mar

I ponti di Roma. 5 antycznych mostów nad Tybrem

Karolina Janowska

08 mar

“Przeznaczone do trwania przez wieki”. O mostach starożytnych

Karolina Janowska

10 mar

Na moście w Avignon

Redakcja

12 mar

William Graves, Wild olives. Life in Majorca with Robert Graves

Julia Wollner

16 mar

Zdaje mi się, że widzę… gdzie? Przed oczyma duszy mojej. Zagadki wyobraźni i marzeń sennych Giorgia de Chirico

Izabela Frankowska

Piazza d’Italia, 1913

18 mar

Kolej, mosty i greckie dzieciństwo

Michał Głombiowski

19 mar

O bałkańskich mostach

Agnieszka Jasińska

25 mar

Ronda. 5 ciekawostek o wąwozie El Tajo

Redakcja

26 mar

Geert Mak, Most

Julia Wollner

29 mar

Pissaladière

Karolina Wiercigroch

30 mar

Teoria de l’evolució zespołu Avstral. Kataloński hymn ku przekraczaniu granic

Gosia Villatoro

Poprzednie tematy

styczeń 2022

Dom (2022)

styczeń 2021

Codzienność

Tematem roku 2020 było u nas ciało

styczeń 2020

Ciało

listopad 2019

Marzenia

październik 2019

Odkrycia

wrzesień 2019

Liczby

sierpień 2019

Żar

lipiec 2019

Woda

czerwiec 2019

Pełnia

maj 2019

Łagodność

kwiecień 2019

Powietrze

luty 2019

Kamień

styczeń 2019

Lustro

grudzień 2018

Ogień

listopad 2018

Czas

październik 2018

Magia

wrzesień 2018

Złoto

czerwiec 2018

Taniec

maj 2018

Poezja

kwiecień 2018

Kwiaty

marzec 2018

Ziarno

luty 2018

Maska

styczeń 2018

Słodycz

grudzień 2017

Człowiek

listopad 2017

Cisza

październik 2017

Dom

wrzesień 2017

Kolory

sierpień 2017

Arkadia

lipiec 2017

Ucieczka

czerwiec 2017

Dziecko

maj 2017

Rodzina

kwiecień 2017

Optymizm

marzec 2017

Przełomy

luty 2017

Brzegi

Chcesz porozmawiać?

Napisz do nas! Nasz adres to
info@lente-magazyn.com

Archiwum
Sklep
O nas
Płatności i dostawa
Regulamin
Polityka prywatności

ⓒ LENTE 2016 – 2020
| Design & development: tausendsassa
ⓒ LENTEUP 2020 –
| Development: ekaram

lente_by_julia_wollner

Światłowstąpienie. ✨

Światłowstąpienie. ✨

🇮🇱Fabryka ceramiki Lapid stanowiła podobno

🇮🇱Fabryka ceramiki Lapid stanowiła podobno Izrael w miniaturze.
⚓️
Zatrudnieni byli w niej żydzi, muzułmanie i chrześcijanie. Wszyscy, połączeni pracą i sztuką, tworzyli piękne przedmioty dla tysięcy izraelskich rodzin. Naczyń Lapid, które malowano ręcznie, używano prawie w każdym izraelskim domu.
⚓️
Dowiedz się więcej o Lapid. Przeczytaj mój wywiad z Kobim Klaitmanem, autorem książki o marce, za którą dziś szaleją kolekcjonerzy. Link w bio 👉 @lente_by_julia_wollner
⚓️
Lubisz ceramikę? Masz swoich ulubionych producentów?

🇪🇸 Pamiętajmy o codziennych porządkach! 🧹

🇪🇸 Nowa recenzja Lente: „A. Leceaga „Las

🇪🇸 Nowa recenzja Lente: „A. Leceaga „Las zna twoje imię” 📖
⚓️
Oto pierwsze zdania książki:
„Po raz pierwszy poczułam ogień, gdy miałam jedenaście lat. To było tego samego popołudnia, kiedy babcia Soledad skoczyła z klifu za naszym domem. Moja siostra Alma mogła rozmawiać ze
zmarłymi, jeszcze zanim naszą babcię na zawsze wciągnęły zimne wody Morza Kantabryjskiego, ale ja musiałam czekać aż do tamtego popołudnia.
Alma i ja poszłyśmy do lasu naprzeciwko naszego domu, jak zawsze, kiedy po niekończącej się zimie dni znowu stawały się jasne i pogodne. Chociaż niemal na pamięć znałyśmy każdy stuletni dąb, każdy korzeń, który wystawał spomiędzy suchych liści, czy ślady zostawiane przez dziki na wilgotnej ziemi, to każdego popołudnia – po sjeście, do której zmuszała nas matka – Alma i ja wymykałyśmy się z domu i trzy- mając się za ręce, spacerowałyśmy po lesie aż do zapadnięcia zmroku.
– Leci ci krew, Estrello – powiedziała Alma, nawet na mnie nie spoglądając.
Tej nocy, której się urodziłam, kometa przecinała niebo, zosta- wiając za sobą ślady ognia, lodu i zniszczonych gwiazd. I właśnie ta- kie imię wybrała dla mnie matka: Estrella, Gwiazda.
– Uważaj – dodała Alma. – Jeśli poplamisz sobie sukienkę, mama znowu będzie na ciebie krzyczeć. Wiesz przecież, że ona i Carmen nie lubią, gdy bawimy się w lesie. Uważają, że to nie przystoi panienkom.” (tłum. B. Bardadin, @wydawnictwoalbatros 2019)
⚓️
Link do recenzji w bio. Zajrzyj koniecznie lub zapisz post na przyszłość, kiedy będziesz szukać niebanalnej lektury!

🇪🇸 Interesująca powieść z Kraju Basków
⚓️
„Słyszę: Kraj Basków, myślę: dobra literatura. Do tej pory nie udało mi się wybrać źle; nie zawiodła mnie ani jedna książka, która powstała w tej szerokości geograficznej” – pisze Renia Respondek, która opowiada na naszej stronie o powieści „Las zna twoje imię” Alaitz Leceagi (@wydawnictwoalbatros).
⚓️
Całość recenzji znajdziesz na stronie lente-magazyn.com. Już teraz wiedz jednak, że, łącząc kryminał i magię, jest to mroczna powieść pełna bólu, nienawiści, niesprawiedliwości, wojennych zawirowań, politycznych, frankistowskich układów i brudnych interesów, ale także pozytywnych przemian i nadziei.
⚓️
Znasz jakieś inne ciekawe książki pochodzące z Kraju Basków?

✡️🇮🇱 Kuchnia żydowska a kuchnia izraels

✡️🇮🇱 Kuchnia żydowska a kuchnia izraelska
⚓️
Wystawa „Od kuchni” w @polinmuseum (link do tekstu o niej w bio) uczy także rozróżnienia między kuchnią żydowską a kuchnią izraelską. To nie to samo!
⚓️
Kuchnia żydowska ma różne odsłony, w tym wschodnioeuropejską, orientalną czy śródziemnomorską (np. włoską, szczególnie rzymską, czy hiszpańską). To po prostu lokalne kuchnie adaptowane do zasad judaizmu.
⚓️
Kuchnia izraelska to kuchnia z wieloma elementami bliskowschodnimi. Jednocześnie Tel Awiw to centrum wegetarianizmu. Być może dlatego, że wegetarianizm ułatwia zachowanie koszerności, co jest ważne dla części społeczeństwa. Żydzi są też twórcami idei „tikkun olam”, czyli naprawiania świata.
⚓️
Izraelczycy niereligijni często gotowi są na ukłon w stronę zasad koszerności, aby nie wykluczać ze wspólnoty Żydów religijnych. Przykładowo w czasie świąt Pesach w zasadzie nigdzie nie da się kupić chleba na zakwasie, który jest w tym okresie zakazany.
⚓️
W Izraelu w jednym domu często łączą się tradycje z różnych krajów. Mozaika kulturowa sprawia, że tworzą się kulinarne fuzje i podawane są bardzo różne potrawy, które dziadkowie, rodzice przywieźli czy to z Rosji, czy to z Maroka, czy to z Polski, czy z Tunezji. Wszystko to łączy się z powodzeniem na jednym stole. Na zdjęciu (fot. @karolina_wiercigroch) widoczna jest syryjska pasta muhamara, robiona z pieczonej papryki i orzechów włoskich, która nie jest ani żydowska, ani izraelska, ale bardzo w Izraelu lubiana. 🙂
⚓️
Którą kuchnię lubisz? Żydowską czy izraelską?

Jedzenie nie musi być tylko zaspokojeniem głodu;

Jedzenie nie musi być tylko zaspokojeniem głodu; może być aktem świadomym i wypełnionym znaczeniami.
⚓️
To najważniejsza i piękna lekcja, jaką wyniosłam z wystawy Od kuchni w @polinmuseum . Moją rozmowę z jej kuratorką, dr Tamarą Sztymą, przeczytasz na stronie Lente (link w bio). Polecam też bardzo ciekawą publikację książkową podsumowującą wystawę (na zdjęciu).
⚓️
W religii żydowskiej, dzięki Torze, jedzenie, które jest elementem prawa, przestaje być aktem fizjologicznym. To ważny komponent wyróżniający żydowską kulturę kulinarną. Dziś podejście takie stanowi ogólnoświatowy trend. W judaizmie ciekawy jest natomiast fakt, że podbudowa ta narodziła się dawno temu, bo już przed VII w. p.n.e.!
⚓️
Wśród licznych zasad kaszrutu (koszerności) wymienić możemy przykładowo regułę, wedle której produkty mięsne nie mogą być spożywane razem z produktami mlecznymi – co wymusza stosowanie w kuchni prowadzonej według zasad kaszrutu dwóch kompletów garnków i innych sprzętów kuchennych oraz nakryć. Dla osoby niereligijnej zasada ta wydać się może męczącym utrudnieniem; dla osoby praktykującej stanowi właśnie przyczynek do zatrzymania się i refleksji nad działaniami związanymi z szykowaniem posiłku.
⚓️
Mnie niestety zdarza się pochłaniać jedzenie w pośpiechu, tylko dla zaspokojenia głodu (co widać na zdjęciu – ciągle gdzieś biegnę, z torebką przewieszoną przez ramię!). Może warto spróbować inaczej? Nie musi chodzić o religijne zasady – jako miłośniczka symboliki pokarmów coraz częściej lubię planować posiłki choćby według tego klucza. Pamiętać, że jedzenie to nie tylko smak, kalorie i witaminy; to także nośniki znaczeń.
⚓️
Czy Tobie udaje się zamieniać codzienne posiłki w akty przemyślane i świadome?

🇮🇱Żydowska historia rozgrywała się w różnych lokalizacjach geograficznych, w tym także, choć przecież nie tylko, nad Morzem Śródziemnym. Izrael, państwo żydowskie, leży zaś w sercu Śródziemnomorza. Mnie, żonie Izraelczyka, często zdarza się tłumaczyć znajomym, że kuchnia izraelska nie jest tożsama z kuchnią żydowską. I, żeby było jeszcze bardziej skomplikowanie: że gdy moja teściowa wita mnie w Izraelu pysznym, sycącym czulentem, to podaje danie poniekąd izraelskie, ale nie śródziemnomorskie… :) Jak widać na tym prostym przykładzie, zrozumienie kultury kulinarnej Izraela nie jest możliwe bez poznania podstawowych pojęć opisujących kulturę kulinarną Żydów w ogóle. Wspaniale opowiada o niej teraz wystawa w warszawskim @polinmuseum, którą oglądać można do 12 grudnia 2022 roku.
⚓️
Miałam przyjemność rozmawiać z kuratorką wystawy, dr Tamarą Sztymą. Zapraszam do lektury wywiadu (link w bio).
⚓️
📸 Na zdjęciu: ja I moje dwie starsze córy w restauracji Old Man and the Sea w Jaffo, kilka lat temu.

"Godzina śródziemnomorska" to nowa książka Jar

"Godzina śródziemnomorska" to nowa książka Jarosława Mikołajewskiego, opublikowana przez @wydawnictwo_slowne , pięknie zilustrowana przez Joannę Gębal (@joannagebal_illu).
⚓️
Książka skierowana jest do młodego czytelnika, jednak poruszy każdego wrażliwego czytelnika, bez względu na PESEL.
⚓️
Opowieść Mikołajewskiego zanurzona jest w grecko-rzymskiej mitologii; odwołuje się też do licznych tekstów kultury, od "Iliady" do Pasoliniego.
⚓️
Jest to kolejny tekst autora poświęcony problemowi uchodźstwa, ale i wrażliwości na drugiego człowieka w ogóle. Podsumowuje go wierszyk, który kilka lat temu mieliśmy przyjemność opublikować w naszej antologii śródziemnomorskiej "Metamorfozy":
🔸
Jest taka stara i mądra gra:
że ja to ty, a ty to ja.
(…)
Kiedy ktoś smutek w spojrzeniu ma,
pomyśl: “to mógłbym być również ja”.
🔸
Moją recenzję książki przeczytasz na stronie magazynu "Lente". Link w bio.

Jarosław Mikołajewski, Godzina śródziemnomorska, ilustrowała Joanna Gębal, Słowne, Warszawa 2022

🇪🇸Piszecie na Fb, że to ładna bzdura albo

🇪🇸Piszecie na Fb, że to ładna bzdura albo naiwność. Cóż, to mają do siebie bon moty – każdy można rozwinąć, pogłębić, spłycić albo z nim polemizować. 😊
⚓️
Tu sytuacja jest o tyle ciekawa, że autor, w pewnym momencie swojego życia, rzeczywiście sam był na bakier z realizacją swoich postulatów. Warto o tym poczytać. Właśnie w tym celu dzielę się tymi cytatami – nie dlatego, że każdy jest dla mnie prawdą objawioną, tylko by zachęcić do refleksji.
⚓️
🇪🇸 Miguel de Unamuno y Jugo (ur. 29 września 1864 r. w Bilbao, zm. 31 grudnia 1936 r. w Salamance) był filozofem, pisarzem, dramaturgiem i poetą. Piastował urząd rektora Uniwersytetu w Salamance.

Motto na najbliższy czas: "Dla jednych kraniec z

Motto na najbliższy czas:

"Dla jednych
kraniec ziemi to na pewno koniec świata. Dla drugich
Koniec świata to
początek podróży. Dajcie
im byle statek żaden wam nie powie
czy dobrze zrobił ten
co pokonał nieznane Morze Egejskie czy
szemrząca niepewność tego kto zostaje –
to właśnie podróż."

João Luís Barreto Guimarães, “Argonauci w Oi” z tomu “Śródziemnomorze”, tłum. Gabriel Borowski, Lokator 2020

Na video: Apollonia w Izraelu

🇮🇹 Zastanawialiście się, od kiedy ludzie j

🇮🇹 Zastanawialiście się, od kiedy ludzie jeżdżą na wakacje? Kiedy zrodził się pomysł na urlop? A przynajmniej – kiedy po raz pierwszy opisano letni wypoczynek poza domem, ograniczony czasowo, uporządkowany i mający na celu odnowienie sił do produktywnej pracy? Dobrym kandydatem jest tekst napisany już prawie 700 lat temu – „Dekameron” Giovanniego Boccaccia. Ciekawie pisze o tym na stronie „Lente” italianistka, badaczka średniowiecza Zofia Anuszkiewicz. Link do tekstu w bio.
⚓️
Ilustracja: @casa.mroux / Painting like it’s 1440.

🇬🇷 Tomasz P. Kozłowski z @greckimi_drogami

🇬🇷 Tomasz P. Kozłowski z @greckimi_drogami pięknie i ciekawie opowiada w „Lente” o Salonikach.
⚓️
Saloniki zwane były „egejską Jerozolimą”. Gdy zadamy sobie trud poznania dziejów tej fascynującej metropolii, z łatwością odkryjemy, że to określenie nieprzesadzone.
⚓️
Saloniki to miasto narastające historią przez tysiące lat, obficie korzystające z uprzywilejowanej pozycji na skrzyżowaniach szlaków handlowych, z Konstantynopola nad Adriatyk (Via Egnatia) oraz z Wiednia i Bałkanów nad Morze Śródziemne. To metropolia ważna dla Greków, Turków, Bułgarów czy Żydów sefardyjskich. Ci ostatni, dziś prawie nieobecni, osiedleni tu niegdyś przez władze osmańskie, po tym, gdy wypędzeni zostali z Hiszpanii, odegrali bardzo ważną rolę w kształtowaniu miasta w ostatnich kilku wiekach – w jego ekonomii, kulturze i obyczajowości.
⚓️
Poznajcie Saloniki i parę niezwykłych mieszkańców, których widać na pierwszym zdjęciu. Odwiedźcie z nami willę Bianca, sfotografowaną przez @greckimi_drogami. Zabierzemy Was w fascynującą podróż! Link do materiału w bio.

Magazyn “Lente” to najbardziej śródziemnomor

Magazyn “Lente” to najbardziej śródziemnomorskie miejsce w sieci!
Za pomocą różnorodnych środków przekazu zachęcamy do wybrania świadomego stylu życia, nakłaniamy do refleksji nad pięknem sztuki, literatury i przyrody. Zapraszamy do poznania tradycji i obyczajów innych krajów: od Italii po południową Francję i Hiszpanię, od Bałkanów po Grecję i Turcję, od Egiptu po Izrael. Inspirujemy do zwolnienia, porzucenia pędu codzienności. Zgodnie z dewizą rzymskiego cesarza Augusta, chcemy się spieszyć, żyjąc intensywnie, ale powoli, smakując każdą chwilę.
Zapraszamy do dołączenia do naszego grona, do spotkania z kolebką naszej kultury oraz z samym sobą.
⚓
“Lente” utrzymuje się dzięki szczodrości Czytelników dokonujących wpłat na platformie @patronite. Szczególne podziękowania składamy na ręce: Joanny Boetticher, Agnieszki Przybylskiej, Szymona Chojnowskiego, Roberta Kisiela, Krzysztofa Trębskiego, Michała Chabrosa, Joanny Pietraszkiewicz i Stelli Strug.
⚓
Zapraszamy do wsparcia Lente: 👉www.patronite.pl/lente

🏛 Wydawać by się mogło, że starożytni Rzym

🏛 Wydawać by się mogło, że starożytni Rzymianie nie robili nic innego, jak tylko przechadzali się w swych śnieżnobiałych togach w cieniu rzucanym przez marmurowe kolumny, rozprawiając o polityce lub filozofii. To jednak tylko stereotyp! Życie w antycznym Rzymie toczyło się w dużej mierze wśród brudu i hałasu, w pocie powodowanym wysokimi temperaturami. Zmysły atakowały intensywne barwy, smaki i aromaty, poziom bezpieczeństwa był zatrważająco niski, a dzień wypełniały liczne przyziemne czynności, którym oddajemy się także dzisiaj: praca, zakupy, posiłki. Aby lepiej poznać ówczesną rzeczywistość, warto sięgnąć po odpowiednią lekturę – na przykład „Jak przeżyć w starożytnym Rzymie” brytyjskiej autorki L.J. Trafford (@wydawnictwo_poznanskie). Książkę wypełniają ciekawostki dotyczące antycznej codzienności. Poznawszy je, ruszajmy szlakiem dawnych mieszkańców Imperium – niekoniecznie tym najbardziej utartym! Aby rozpocząć podróż – kliknij w link umieszczony w opisie profilu.
⚓️
📸 Na zdjęciach: scenografia do filmu „Rzym” HBO w rzymskim Cinecittà; restauracja Caupona w Pompejach; skansen pokazujący starożytne życie w Xanten w Niemczech; książka „Jak przeżyć w starożytnym Rzymie”.

Drodzy Patroni, Drodzy Sympatycy Lente! ⚓️ Dzi

Drodzy Patroni, Drodzy Sympatycy Lente!
⚓️
Dziękuję za kolejne tygodnie wspólnego żeglowania po meandrach śródziemnomorskiej kultury. Wasza dobra energia i wsparcie ogrzewały mnie nawet podczas chłodnych wieczorów nad Bałtykiem, gdzie powstało niedawno to zdjęcie.
⚓️
Dzięki szczodrym darczyńcom wspierającym magazyn "Lente" na Patronite, w czerwcu i lipcu udało nam się opublikować 20 artykułów na temat śródziemnomorskiej kultury i stylu życia. Postała też nowa grupa na Facebooku, w całości poświęcona śródziemnomorskim lekturom: Klub Śródziemnomorskiej Książki. Będzie mi ogromnie miło, jeśli do niej dołączysz!
⚓️
Jeśli jesteś zainteresowany tym, jak działa Patronite, kliknik proszę w link, który umieściłam w opisie mojego profilu. Pamiętaj, że samodzielnie wybierasz comiesięczny próg wsparcia (10, 25, 50, 100, 200 PLN); w każdej chwili możesz też z wpłat zrezygnować. Dla wszystkich Patronów przygotowałam prezenty, których opis znajdziesz w prezentacji każdego progu. Co powiesz na pocztówki z moich śródziemnomorskich podróży, zniżkę w sklepie Lente, a nawet spersonalizowane paczki ze śródziemnomorskimi różnościami?
⚓️
Zapraszam Cię serdecznie do kontaktu ze mną, jeśli masz jakiekolwiek pytania odnośnie do funkcjonowania Patronite oraz samego magazynu "Lente". Na platformie Patronite znajdziesz mnie pod linkiem patronite.pl/lente.
⚓️
Dziękuję raz jeszcze za to, że jesteś, że czytasz, że piszesz, że wspierasz. Moc uścisków ode mnie!♥️
⚓️
Julia

Książka Egidio Iveticia to kolejna po „Chorwac

Książka Egidio Iveticia to kolejna po „Chorwacji” Macieja Czerwińskiego publikacja Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie poświęcona południowej Europie.
⚓️
Autor tego opracowania urodził się w chorwackiej Puli; w młodości odbywał służbę wojskową na jugosłowiańskim okręcie wojennym „Galeb”. To tam w połowie lat osiemdziesiątych po raz pierwszy pomyślał, że historia Adriatyku domaga się większej uwagi. Potrzebował jednak wielu lat pracy naukowej, gromadzenia doświadczeń i – jak sam pisze – długiego dojrzewania, aby móc stworzyć obszerną syntezę dziejów wybrzeża, na którym się wychował. Obecnie Ivetic pracuje jako historyk na Uniwersytecie Padewskim, a jego liczne prace ściśle związane są z regionem, z którego pochodzi. Recenzję monografii przedstawionej na zdjęciu znajdziecie teraz na stronie magazynu „Lente”.

Uśmiechajmy się, to i cukier będzie! (nie, to n

Uśmiechajmy się, to i cukier będzie! (nie, to nie jest cytat z wypowiedzi premiera 😉)
⚓
🇮🇹 Trilussa to anagram nazwiska znanego włoskiego poety Carla Alberta Salustriego (ur. 26 października 1873 w Rzymie, zm. 21 grudnia 1950 tamże).
Znany był z humorystycznych utworów, często komentujących życie polityczne. Tworzył w dialekcie rzymskim.

🏛 Przed chwilą dowiedziałam się o odejściu

🏛 Przed chwilą dowiedziałam się o odejściu jednego z moich wielkich Nauczycieli, któremu nigdy nie podziękowałam. Wydawało mi się zawsze, że jest jeszcze tyle czasu... Jeszcze zdążę zaprosić na kawę. 8 lipca zmarł prof. Jerzy Kaczyński, mój pierwszy nauczyciel łaciny, znawca antyku. Przed Jego lekcjami recytowałam z nerwów różaniec, a potem błogosławiłam Go za rozbudzenie we mnie śródziemnomorskich pasji. Dziękuję, Panie Profesorze. Nie wie Pan nawet, jak bardzo żal ściska mi dziś serce.
⚓
W chwili, gdy dowiedziałam się o Pana odejściu, pakowałam w ozdobny papier prezent urodzinowy dla mojej małej córeczki. Roma jej na imię. Obchodzi dzisiaj 2. rocznicę urodzin. I choć tekst, który załączam do tego wpisu (link w bio) napisałam dla niej, dziś dedykuję go także Panu, pełna wdzięczności. Gdyby nie Pan, w pewnym sensie nie byłoby i Romy.
Odpoczywaj w pokoju!

📚Klub Śródziemnomorskiej Książki czeka na C

📚Klub Śródziemnomorskiej Książki czeka na Ciebie! 📚